● غده لنفاوی چیست؟
غدد لنفاوی در تمام قسمتهای بدن
وجود دارند. این غدد معمولا بشکل گروهی در کنار هم قرار میگیرند که نمونه هایی از
آنها را میتوان در گردن، زیر بغل و کشاله ران لمس نمود. اهمیت غدد لنفاوی ناحیه سر
و گردن از بقیه قسمتهای دیگر بدن بیشتر است.
این غدد لنفاوی بوسیله رگهای لنفی بهم متصل هستند. مایع لنف همان مایع بین سلولی
است که در حد فاصل بین سلولها وجود دارد. این مایع بین رگهای لنفی و فضای بین
سلولی در گردش میباشد. این مایع بعد از عبور از رگهای لنفاوی در نهایت به جریان
خون ریخته میشود.
مایع لنفی و غدد لنفاوی مهمترین بخش سیستم ایمنی بدن هم محسوب میشوند به این دلیل
که در آنها گلبولهای سفید (بخصوص لنفوسیتها) و پادتنهای بدن در جریان هستند و بر
علیه عفونتها و عوامل عفونی مبارزه میکنند.
● چه عواملی باعث بزرگ شدن غدد لنفاوی
میشوند؟
غدد لنفاوی طبیعی از نخود
کوچکترند. شما ممکن است تا بحال چندتای آنها را زیر پوست لمس کرده باشید. غدد
لنفاوی زیر پوستی در صورتی که متورم شوند، راحتتر لمس میشوند. این غدد ممکن است به
اندازه مغز بادام یا بزرگتر هم شوند. غدد لنفاوی ناحیه قفسه سینه و شکم در صورتی
که خیلی بزرگ هم شوند قابل لمس نخواهند شد.
● علل بزرگی غدد لنفاوی عبارتند از:
۱) عفونت: شایعترین علت تورم غدد
لنفاوی است. غدد لنفاوی نزدیک محل عفونت سریعتر متورم میشوند. این تورم سریع باعث
دردناک شدن این غدد میشود. سلولهای ایمنی از ناحیه این غدد به طرف عوامل عفونت
(ویروس و باکتری) حمله ور میشوند. بعد از برطرف شدن عفونت غده لنفاوی به اندازه
طبیعی خود بر میگردد البته این بازگشت حدود یک هفته طول میکشد.
عفونت ناحیه حلق و لوزه باعث تورم غدد لنفاوی گردن میشود. عفونت پوست بازو غدد
لنفاوی زیر بغل را متورم میکند. غدد لنفاوی کشاله ران هم بدنبال عفونت ناحیه ران و
دستگاه تناسلی بزرگ میشوند..
خیلی جالب است که بدانید
عفونتهای ویروسی میتوانند غددلنفاوی تمام بدن را متورم کنند.
۲) علل دیگر موارد بسیار کمی را شامل میشوند. از جمله این موارد سرطان است که در مراحل اولیه غدد لنفاوی نزدیک
خود را مبتلا میکنند و باعث تورم آنها میشوند. مثلا در سرطان پستان غدد لنفاوی زیر
بغل، در سرطان حنجره غدد لنفاوی گردن و در سرطان ریه و دستگاه گوارش به ترتیب غدد
لنفاوی قفسه سینه و شکم را متورم میکنند. به یاد داشته باشید که در سرطانها غدد
لنفاوی بتدریج بزرگ میشوند و در نتیجه دردناک نیستند.
درمان غدد لنفاوی متورم چیست؟
درمان بستگی به علت ایجاد کننده دارد. تورم غدد لنفاوی در واقع نشانگری از یک
بیماری میباشد. به این ترتیب برای کاهش اندازه غده باید بیماری را برطرف نمود که
درمانهای متنوعی را شامل میشود. مثلا اگر عامل تورم این غدد عفونت ویروسی باشد،
نیازی به هیچگونه درمانی نیست. در صورتی که در سرطانها سختترین درمانها را برای
بیمار باید انجام داد.
● آیا میدانید که اگر یک غده لنفاوی متورم پیدا کردید، چه کاری باید انجام دهید؟
تورم غده لنفاوی بدنبال عفونتهای ویروسی خیلی شایع است. در این حالت غده لنفاوی
بطور متناوب با بهبود و عود عفونت کوچک و بزرگ میشود و معمولا تورم آن با درد
همراه است. این نوع تورم غده نیازی به توجه ندارد. درصورتی که علتی برای این تورم
پیدا نکردید، اصلا از آن غافل نشوید.
● توصیه میشود در موارد ذیل به پزشک خود مراجعه کنید:
- غده یا غدد لنفاوی متورمی که علتش نامعلوم است
- غده ای که بدنبال یک عفونت متورم شده است ولی ۲ هفته بعد از بهبود عفونت همچنان متورم باقی مانده است.
بيماري هوچکين چيست ؟
بيماري هوچکين نوعي لنفوم است . لنفومها سرطانهايي هستند که در دستگاه لنفاوي بدن شکل ميگيرند ، دستگاه لنفاوي از لوله هاي باريکي ساخته شده است که همچون رگهاي خوني در تمام بدن منشعب مي شوند . رگهاي لنفاوي مايعي آبکي و بدون رنگ بنام " لنف " هستند که حاوي گلبولهاي سفيد خون بنام " لنفوسيت " مي باشد . در مسير رگهاي لنفاوي ، اندامهاي کوچک لوبيايي شکلي بنام " گره هاي لنفي " يا " غدد لنفاوي " واقع شده اند ، تجمع اين گره ها را بصورت خوشه اي مي توان در زير بغل ، لگن ، گردن و شکم مشاهده نمود . غدد لنفي سازنده و ذخيره کنندهء سلولهايي هستند که با عفونتها مبارزه مي کنند .
طحال ( اندامي در قسمت بالاي شکم که سازنده لنفوسيتها و نيز تصفيه کننده خون از سلولهاي خوني پير و فرسوده مي باشد ) ، تيموس ( اندامي کوچک در پشت استخوان جناغ ) و لوزه ها نيز جزئي از دستگاه لنفاوي مي باشند .
از آنجائيکه بافت لنفاوي در اکثر قسمتهاي بدن وجود دارد ،بيماري هوچکين مي تواند تقريبا از هر نقطه اي از بدن آغاز شود . سرطان مي تواند به هر قسمت از بدن نظير کبد ، مغز استخوان و طحال منتشر شود .
لنفومها به دو گروه تقسيم مي شوند : بيماري هوچکين و لنفومهاي غير هوچکين ..
بيماري هوچکين بالغين عمدتا بالغين جوان و افراد بالاي ٥٥ سال را تحت تأثير قرار مي دهد . . در صورتيکه هر يک از علائم زير براي مدتي بيش از ٢ هفته در فردي ديده شود بايد به پزشک مراجعه نمايد :
- بزرگ شدن غير دردناک غدد لنفاوي گردن ، زير بغل يا کشاله ران .
- تب .
- تعريق شبانه .
- خستگي .
- کاهش وزن بدون اينکه فرد رژيم لاغري گرفته باشد .
- خارش پوست .
البته وجود هر كدام از اين علائم، حتما نشانه وجود بيماري هوچكين نيست.اگر بیش از نیمی از این علایم با هم وجود داشته باشد میتواند نشانه هوچکین باشد در اغلب موارد، اين علائم در وضعيت‌هايي كه زياد جدي نيستند، همانند آنفلوانزا نيز ديده مي‌شوند. با اين حال بيماران درصورت تداوم اين علائم، بايد هر چه زودتر براي تشخيص و مراقبت و درمان به پزشك مراجعه كنند ولي هرگز منتظر وجود درد نباشند؛ چرا كه هوچكين در مراحل اوليه بدون درد است.
اگر اين علائم وجود داشته باشد ، پزشک بدقت ناحيه گردن ، زير بغل و کشاله ران را از نظر تورم با وجود غده بررسي مي نمايد . در صورتيکه غدد لنفاوي طبيعي بنظر نرسند ، پزشک تکه کوچکي از آن را برداشته و در زير ميکروسکوپ به مطالعه آن مي پردازد تا دريابد آيا سلولهاي سرطاني وجود دارند يا خير . اين روش " تکه برداري " يا " نمونه برداري " ناميده ميشود . شانس بهبودي ( پيش آگهي ) و انتخاب شيوه درمان به مرحله استقرار بيماري ( بيماري در يک ناحيه متمرکز است يا در بدن منتشر شده است ) ، اندازه ناحيه بزرگ شده ،نتايج آزمايشات خوني ، نوع علائم بيماري ، سن و جنس بيمار و وضعيت عمومي وي بستگي دارد .
اس ام اس جدید و جوک خنده دار